CERRAHİ SÜTÜR
CERRAHİ SÜTÜR
GENEL BAKIŞ
Cerrahi sütür yara kenarlarını kapatmak veya doku hasarını onarmak için kullanılan tıbbi bir cihazdır. Çeşitli kullanımlar için farklı özelliklere uygun birçok sütür tipi vardır.
Sütürler birçok özelliğe göre sınıflandırılmaktadır:
-Cerrahi sütürler ya vücutta ayrışan ve doktor tarafından çıkarılması gerekmeyen emilebilir sütürlerdir ya da yara iyileşmesinden sonra doktor tarafından çıkarılması gereken emilemeyen sütürlerdir. (bunlar temel sınıflandırmadır).
-Sütürler tekli yapıdaki monofilament ve çoklu yapıdaki multifilament olarak yapılarına göre sınıflandırılır.
– Sütür hammadde kaynaklarına göre şu şekilde ayrılır doğal olanlar ipek, pamuk veya koyun bağırsağından katkütler ve Poliglikolid, Polilaktik asit, Naylon, Poliester gibi sentetik olanlar
– Ve bir başka sınıflandırma da kaplamalı yada kaplamasız boyalı veya boyasız şeklindedir.
İdeal sütür yüksek kalite ve minimal risk için aşağıdaki gibi birkaç temel özelliğe sahip olmalı
Sütür malzemesinin yapısı birkaç cerrahi işlem için kullanılabilir olmalı
Vücudun içinde doku reaksiyonuna neden olan yabancı cisim kalmadan
Cerahi sütür antijenik ve patojenik olmamalıdır.
Elektronik olmamalıdır.
Etilen oksit veya gama radyasyonu ile sterilizasyon gibi herhangi bir sterilizasyon yöntemiyle steril edilir. Bir yara enfeksiyonunu en aza indirmek için kritik öneme sahiptir.
Malzeme boyutuna ve malzeme yapısına göre yüksek bir mukavemet gücüne sahip olmalıdır.
Kullanımı kolay olmalıdır.
Dikiş çapına göre tek tip boyut.
Minimal doku travmasına neden olur.
Sütürlerin kimyasal yapısı bozunma sonrası vücutta toksisiteye neden olmamalıdır.
Güvenli düğümlere sahiptir.
Lazer teknolojisi veya yaranın kapanması için kullanılan ve işlemi daha hızlı hale getiren ve yara izini azaltan tıbbi tutkal ekipmanları gibi yeni teknolojiler mevcuttur.
TEMEL SÜTÜR ÖZELLİKLERİ
Emilebilir veya Emilemeyen
Emilebilir Sütür:
Emilebilir sütür kimyasal bileşenlerine göre bir süre sonra (7 gün ila 8 hafta) dokularda zararsız bir şekilde parçalanan malzemeden yapılmış bir sütür, İki şekildedir.
Biyolojik kaynaklı (doğal madde) olan sütürler için enzimatik parçalanma . Örneğin, kromik bağırsak intraoral enzim tarafından veya PH düşük olduğunda sindirilir, bu nedenle oral implant işlemleri için uygun değildir, genellikle bu dikişler mukavemetlerini çok hızlı kaybederler (genellikle günler içinde).
Sentetik olanlar için hidroliz işlemi ile vücutta parçalanma, bu da enzimatik parçalanmadan daha az doku reaksiyonuna neden olur. Hidroliz işlemi, moleküllerin bir kısmını kırmak için su kullanılan bir organik kimyasal reaksiyondur, emilebilir sütürün temel özelliği neme karşı duyarlılık, güçlü mukavemet daha sonra poli glikolik asit gibi vücutta parçalanmadır.
Emilim süresi: Dikiş malzemesine göre düğümün mukavemetinin % 45-65’ini kaybetme süresidir, iç dokularda sıklıkla kullanılan emilebilir sütürler iyilişme sürecindeki doku yakınlaştırmalarında da kullanılır. Dikiş süre sonunda mukavemetini kaybeder ve çözünür , örneğin poliglaktin.
Emilemeyen Sütür :
Vücutta herhangi bir değişiklik olmadan kalır. İyileşmeden sonra doktor tarafından çıkarılması gerekir. Vücut dokusuna yerleştirildiğinde emilmeyen sütür organizma tarafından yara izi ile kapsüllenir doku reaksiyonuna neden olur. Bu tip sütürler daha fazla doku yakınlaştırmalarında ve genellikle kardiyovasküler, nörolojik işlemler ve cilt kapatmalar da dahil genel olarak yumuşak dokularda kullanılır. Emilemeyen sütürlere örnek Silk (Damasilk) , Polyproplene(Damalene), Polyamid(Damalon) , Polyester(Damaester) .
Monoflament vey Multifilament
Her tür için sadece bazı özelliklerde farklılığa neden olan yapı.
Monofilament Sütür
Monofilament sütür tek bir iplikten yapılır, bu yapı taşıyıcı mikroorganizmalara karşı daha fazla direnç gösterir ve dokudan geçişi daha kolaydır böylece daha az doku travması ve yaralanmaya neden olur. Ancak kullanım ve düğüm atımında dikkatli olunmalıdır sütür kırılması, istenmeyen bir başarısızlığa neden olabilir.
Multifilament Sütür
Son halini oluşturmak için bükümlü veya örgülü birkaç iplikten yapılan bu tip, genel olarak monoflament sütürden daha fazla çekme kuvvetine ve kolay kullanım ve bağlamayla daha fazla esnekliğe sahiptir.
Doğal veya Sentetik Sütür
Doğal:
Biyolojik kaynaklı tüm sütürler doğaldır. Pamuk bitkisel kaynaklı doğal sütürlerdir , katküt, silk hayvansal kaynaklı doğal sütürlerdir. Bu maddeler doku reaksiyonuna ve enflamatuar reaksiyonlara neden olabilir.
Sentetik:
Geniş çeşitlilikte yapay polimerlerden oluşan sütür minimal doku reaksiyonuna neden olur.Poliglikolik (Damacryl) , Poliamid (Damalon), Poliglecaprone (Damacaprone) gibi.
Cerrahi Sütür Materyalleri
1-Emilebilir Sütür Materyalleri
Katküt
İki çeşit doğal emilebilir sütür vardır(düz ve kromik). Bu sütürler saflaştırılmış bağ dokusundan (çoğunlukla kollajen) oluşur. Sığır veya koyun bağırsak tabakası gibi doğal kaynaklardan elde edilir. Katküt vücutta enzimatik bozunma ile parçalanır ve yumuşak dokuda inflamatuar bir reaksiyona neden olur. Katküt sütürler doku geçişi sırasında doku ile enflamatuar reaksiyonu azaltmak için tuz kromik solüsyonu ile muamele edilir, bu daha fazla emilim süresi sağlar. Plain Katküt in vivo olarak hızla emilir. Katküt kalitesi kolajen yüzdesine göre belirlenir, yüksek kolajen yüzdesi, in vivo olarak daha yüksek çekme kuvveti, düşük doku reaksiyonu, in vivo olarak daha uzun emilim süresi anlamına gelir. Katgüt oftalmik, ortopedi, deri altı ve hızlı iyileşen dokularda tüm cerrahi işlemler için kullanılır.
2-1 Poliglikolik Asit:
Polyesterden üretilmiş, emilebilir sentetik örgülü multifilament sütürler hidroksiasetik asitten polimerize edilmiştir. PGA sütürü, kullanım özelliklerini iyileştirmek için polikaprolakton ve kalsiyum stearat ile kaplanmıştır. Poliglikolik sütür hidroliz mekanizması ile in vivo olarak emilir ve gerilme mukavemetini nadiren kaybeder, doku reaksiyonu katgüttekinden daha azdır. Poliglikolik, nöroloji hariç oftalmik cerrahi ve kardiyovasküler cerrahi gibi ameliyatlarda genel yumuşak dokuların kapatılması için kullanılır. Bu sütürler ağız boşluğunda veya enfekte idrar içeren alanda kullanım için uygun değildir çünkü alkalin pH parçalanma sürecini arttırır. Ayrıca doku ligasyonu gerektiren yerlerde kullanılmamalıdır.